Fonetyka
Artykuł opisuje wszystkie znaki, które mogą być wymawiane inaczej niż według polskich zasad pisowni. Niewymienione tutaj znaki wymawiamy w bardzo zbliżony sposób.
A
Cześć norweskich samogłosek może występować w wersji długiej i krótkiej. W niniejszym artykule będzie to przedstawione na przykładzie A oraz E.
długie A występuje zwykle przed pojedynczą spółgłoską
baker |
|
tak |
|
sak |
krótkie A występuje zwykle przed podwójną spółgłoską lub grupą spółgłosek
takk |
|
hakke |
D
D jest nieme lub wymiawiane bardzo delikatnie (zależnie od dialektu) po L, N w środku wyrazu
sende |
|
under |
|
vondt |
i zawsze nieme na końcu wyrazu
forhold |
|
vold |
|
kveld |
|
kald |
|
vind |
|
Kristiansand |
E
Cześć norweskich samogłosek może występować w wersji długiej i krótkiej. W niniejszym artykule będzie to przedstawione na przykładzie E oraz A.
długie E występuje zwykle przed pojedynczą spółgłoską
lese |
|
pen |
|
hete |
|
steke |
krótkie E występuje zwykle przed podwójną spółgłoską lub grupą spółgłosek
penn |
|
hette |
|
kveld |
|
W połączeniach -ER słychać dyftong (połączenie samogłosek) AR
er |
|
her |
|
der |
|
gjerne |
|
ferdig |
W połączeniach -EI słychać dyftong (połączenie samogłosek) AJ
hei |
|
nei |
|
greit |
|
reise |
|
vei |
|
leie |
W jednosylabowych wyrazach połączenie -EG również czyta się jak AJ
jeg |
|
meg |
|
deg |
|
seg |
G
W połączeniach głosek GJ- G jest nieme.
gjøre |
|
gjerne |
|
gjenta |
|
gjest |
|
igjen |
|
W połączeniach głosek GI- słychać J
gi |
|
gift |
|
W przymiotnikach końćzących się na -IG G jest nieme
tidlig |
|
hyggelig |
|
forsiktig |
|
viktig |
również w innych miejscach G może być nieme (zależnie od dialektu)
også |
|
H
W połączeniach głosek HV- oraz HJ- H jest nieme.
hva |
|
hvem |
|
hvor |
|
hvit |
|
hvilken |
|
hjelpe |
|
hjem |
|
K
W połączeniach KJ- KY- KI- słychać dźwięk zbliżony do polskiego Ś
kjøleskap |
|
kylling |
|
kjøtt |
|
kiosk |
|
kilometer |
O
Litera “o” może być wymawiana jako “o” lub “u”. Pierwsza opcja wymowy występuje zwykle przed zbitką dwóch spółgłosek (różnych lub tych samych).
kopp |
|
koste |
|
bolle |
Sprawa jednak może być momentami bardziej skomplikowana. Zwykle nie liczą się spółgłoski nieme, jak w wyrazie "bord", lub sąsiadujące spółgłoski w zrostach jak w wyrazie "fjorten". W tych i pozostałych przypdakch słychać "u"
rom |
|
bord |
|
fjorten |
|
stol |
|
god |
|
krone |
S
W połączeniach SJ- SKJ- SKI- SKY- słychać dźwięk zbliżony do polskiego SZ
skjære |
|
skifte |
|
sjokolade |
|
skyte |
S może być wymawiane (zależnie od dialektu) jak polskie SZ, jeśli występuje po literze R (nawet jeśli R było w poprzedzającym wyrazie)
norsk |
|
forstå |
|
vær så god |
|
S jest wymawiane jak polskie SZ także po literze L
Oslo |
|
slå |
|
slank |
U
U różni się w wymowie nieco od polskiego U. Jest to dźwięk pomiędzy polskim U i Y.
du |
|
hun |
Æ
Æ jest dźwiękiem pomiędzy A i E
klær |
|
være |
|
lære |
Ø
Ø wymawiane jest podobnie jak polskie Y
sønn |
|
søster |
|
søsken |
|
døtre |
|
gjøre |
|
kjøre |
Å
Å wymawiamy jak polskie O
åtte |
|
åtti |
|
år |
|
også |
|
gå |