Slownik-norweski.pl
Lekcja 15
W tej lekcji nauczysz się:
W zakresie słownictwa
- Literatura
- Filmy
- Telewizja
W zakresie gramatyki:
- Strona bierna
Posłuchaj opowiadania naszych bohaterów o ulubionych książkach i filmach.
Jeg liker best komedier. Jeg likte for eksempel en norsk komedie „Tatt av kvinnen” fra 2007. Filmen er basert på romanen til Erlend Loe og regissert av Peter Næss. Trond Fausa Aurvåg og Marian Saastad Ottesen spiller hovedrollene. Filmen handler om en ung kvinne som på eget initiativ flytter inn i leiligheten til en ung mann, og om forholdet som utvikler seg mellom dem. Den er virkelig komisk og underholdende. 
Jeg liker å lese krimbøker, for eksempel av Jo Nesbø. I 2013 ble Nesbøs bok Politi utgitt. Den handler om Harry Hole, som ble skutt i slutten av forrige bok. Nå ligger han hardt skadet i koma på et sykehus. Rommet bevoktes av politi, og ingen får vite hvem pasienten er. På samme tid blir politimenn funnet drept på åsteder for gamle, uoppklarte drap. Noen sier at det er for mye vold i boka, men jeg har sterke nerver. Handlingen utspiller seg i Oslo og mange tror at byen er beskrevet på en usedvanlig, nostalgisk måte.
Jeg liker historiske eller biografiske filmer, for eksempel den norske filmen Max Manus. Manuset er basert på den virkelige historien om Manus som var en motstandsmann under andre verdenskrig. Handlingen er utrolig spennende. Filmen var i 2009 nominert til 10 Amandapriser. Filmen har gode skuespillere og en god regissør.
en komedie |
komedia |
|
for eksempel |
na przykład |
|
basert på |
oparty na |
|
en roman |
powieść |
|
regissere |
reżyserować |
|
spille hovedrollen |
grać główną rolę |
|
handle om |
opowiadać o (książka, film) |
|
et forhold |
relacja |
|
utvikle seg |
rozwijać się |
|
virkelig |
naprawdę, prawdziwy |
|
komisk |
śmieszny |
|
underholdende |
odprężający |
|
krimbøker |
kryminały (książki) |
|
utgi |
wydawać (książkę) |
|
skyte |
strzelać |
|
forrige |
poprzedni |
|
hardt skadet |
ciężko ranny |
|
en koma |
śpiączka |
|
bevokte |
strzec |
|
ingen |
nikt |
|
en pasient |
pacjent |
|
på samme tid |
w tym samym czasie |
|
drepe |
zabijać |
|
et åsted |
miejsce przestępstwa |
|
uoppklart |
niewyjaśniony |
|
et drap |
morderstwo |
|
vold |
przemoc |
|
sterke nerver |
mocne nerwy |
|
en handling |
akcja (książki, filmu) |
|
utspille seg |
rozgrywać się |
|
beskrive |
opisywać |
|
et manus |
scenariusz |
|
en motstandsmann |
działacz ruchu oporu |
|
en krig |
wojna |
|
under andre verdenskrig |
podczas drugiej wojny światowej |
|
utrolig |
niewiarygodnie, niewiarygodny |
|
spennende |
pasjonujący, trzymający w napięciu |
|
en skuespiller |
aktor |
|
en regissør |
reżyser |
|
Po dziale z gramatyką i powtórce znajdziesz opisy kilku kolejnych norweskich filmów oraz programów telewizyjnych. Teraz zapoznaj się jeszcze ze słownictwem związanym z telewizją i wykonaj ćwiczenie.
en værmelding / et værvarsel |
prognoza pogody |
en dokumentarfilm / en dokumentar |
film dokumentalny |
en dokumentarserie / en dokuserie |
program dokumentalny |
en reiseserie |
program podróżniczy |
en krimserie |
serial kryminalny |
en komiserie |
serial komediowy |
nyheter |
wiadomości |
en fotballkamp |
mecz piłki nożnej |
en kavalkade |
kronika wydarzeń |
et fjernsynsteater |
teatr telewizji |
et gameshow |
teleturniej |
et ungdomsprogram / en ungdomsserie |
program dla młodzieży |
en debatt |
debata |
Powiązany test interaktywny: programy telewizyjne.» rozwiąż test interaktywny
Powiązany test interaktywny: programy telewizyjne - rozumienie ze słuchu..» rozwiąż test interaktywny
STRONA BIERNA
W norweskim istnieją dwa różne sposoby tworzenia strony biernej
Strona bierna z BLI lub VÆRE
Przy tym typie stosujemy czasownik posiłkowy BLI lub VÆRE w połączeniu z PERFEKTUM PARTISIPP, który poznaliśmy wcześniej przy okazji czasu PERFEKTUM.
VÆRE w stronie biernej używa się raczej w czasie teraźniejszym, przy konstruowaniu strony biernej odwołującej się do obecnie widocznych efektów zakończonego działania.
Filmen er basert på romanen. (Film oparty jest na powieści.)
BLI może być używane w różnych czasach.
Boka ble utgitt i 2013. (Książka została wydana w 2013.)
Han ble skutt. (On został postrzelony).
Butikken har blitt stengt. (Sklep został zamknięty.)
Pasienten blir operert. (Pacjent jest operowany.)
[Tutaj konieczne jest użycie BLI, by podkreślić, że czynność trwa.]
Powiązany test interaktywny: Strona bierna (1) (BLI).» rozwiąż test interaktywny
Strona bierna z końcówką -S
Ten sposób stosowany jest przede wszystkim dla czasu teraźniejszego. Do formy bazowej czasownika dodajemy końcówkę -S.
Billettene selges i kassa. (Bilety sprzedawane są w kasie.)
Rommet bevoktes av politi. (Pokój jest strzeżony przez policję.)
Forma z końcówką -S może się też łączyć z czasownikiem modalnym.
Veggene må males. (Ściany muszą zostać pomalowane)
W obu typach można też wskazać wykonawcę czynności przy użyciu AV. Powiązany test interaktywny: Strona bierna (2).» rozwiąż test interaktywny
POWTÓRKA Powiązany test interaktywny: Powtórka - lekcja 15.» rozwiąż test interaktywny
FILMY I TELEWIZJA PO NORWESKU
Oglądanie norweskich filmów to świetne uzupełnienie nauki. Oto kilka propozycji norweskiego kina. Oczywiście w początkowej fazie nauki można oglądać filny z napisami poslkimi lub angielskimi, w następnej fazie można próbować oglądać z napisami norweskimi, które są często dostępne.
1.Elling
(Seria trzech filmów - Elling, Mors Elling, Elsk meg i morgen). Poniżej link do opisu po polsku na Filmwebie oraz trailer po angielsku.
2. Kalde føtter
3.AppelsinpikeN
APPELSINPIKEN - RECENZJA
4.Kurt blir grusom
Zabawny film animowany, wielkim plusem dla uczących się jest dość prosty język.
5.Varg Veum
Seria filmów kryminalnych. Minusem jest niestety fakt, że filmy nagrane są w Bergen i większość aktorów posługuje się językiem bardzo odbiegającym od bokmålu.
TELEWIZJA NORWESKA - NRK
Norweską telewizję można oglądać online na żywo, lub korzystać z bardzo bogatego archiwum. Większość programów można niestety oglądać tylko na terenie Norwegii, jednak cześć serii edukacyjnych i popularno-naukowych dostępna jest dla wszystkich. Dostępne bez ograniczeń są też wiadomości. Zgodnie z norweskim prawem, co najmniej 25 % programów w telewizji publicznej jest nadawanych w języku nynorsk. W wielu programach oglądanie ułatwiają napisy po norwesku. Poniżej link do strony głównej oraz poszczególnych programów.
NRK - STRONA GŁÓWNA
Wiadomości wieczorne - co kilka dni nadawane w języku nynorsk
KVELDSNYTT
Schrödingers katt - ciekawy program popularno-naukowy (najnowsze odcinki mogą być dostępne tylko na terenie Norwegii, jednak starszą są dostępne bez ograniczeń)
SCHRÖDINGERS KATT
Ut i naturen – program przyrodniczy, przede wszystkim o Norwegii
UT I NATUREN
Spekter – reportaże, dokumenty społeczne i historyczne
SPEKTER
Brennpunkt – reportaże i dokumenty
BRENNPUNKT